Φοινικόπτερο – Phoenicopterus roseus

Τα φλαμίνγκο ή φοινικόπτεροι είναι πτηνά του γένους των φοινικόπτερων. Είναι πουλί που συναντάται σε όλο τον κόσμο και έχει χαρακτηριστικό ροζ φτέρωμα. Είναι ψηλόλιγνο με λεπτά πόδια και γαμψή μύτη. Το όνομα φλαμίνγκο προέρχεται από την πορτογαλική ή ισπανική λέξη “flamengo”, που σημαίνει “αυτός που έχει το χρώμα της φλόγας”. Επίσης, παρόμοιο νόημα έχει και η ελληνική λέξη “φοινικόπτερος” σημαίνει “αυτός που έχει φτερά στο κόκκινο χρώμα του αίματος”. Τα φοινικόπτερα αποκτούν το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα στις φτερούγες τους όσο μεγαλώνουν, καταναλώνοντας τις μικροσκοπικές γαρίδες Artemia, τις οποίες αναζητούν στα ρηχά νερά των υγροτόπων.

Τα φλαμίνγκο τρέφονται κυρίως με γαρίδες, άλγες, και υδρόβια φυτά. Τα φτερά τους διαθέτουν διάφορες αποχρώσεις του πορτοκαλί και του ροζ χρώματος γεγονός που οφείλεται στις χρωστικές των τροφών που καταναλώνουν (καροτενοειδείς χρωστικές). Το φοινικόπτερο έχει 120-145 εκ. μήκος, 187 εκ. ύψος, άνοιγμα φτερών 140-170 εκ. και βάρος 3-4 κιλά το αρσενικό και 2-3,3 κιλά το θηλυκό. Έχει λεπτό σώμα και μακρόστενα πόδια και λαιμό. Το φτέρωμα στα ενήλικα άτομα είναι λευκό, όμως πολλές φορές γίνεται ρόδινο, λόγω της χρωστικής ουσίας που παίρνει από την τροφή του. Οι φτερούγες του είναι ανοιχτές ή σκούρες κόκκινες με μαύρες άκρες ερετικών. Το ράμφος του είναι ρόδινο κι αυτό με μαύρο χρώμα στην άκρη. Τα νεαρά άτομα είναι σκούρα γκριζοκάστανα με λευκό ουροπύγιο και σχεδόν μαύρα πόδια. Το μεγάλο φλαμίνγκο ζει σε ρηχούς παράκτιους υγρότοπους, όπως παράκτιες λιμνοθάλασσες, πλημμυρισμένες περιοχές, αλμυρές και γλυκές λίμνες, αλυκές ή εκβολές ποταμών, σε λίγες αλλά μεγάλες αποικίες. Γίνεται σεξουαλικά ώριμο σε ηλικία 2-3 ετών. Είναι μονογαμικό είδος που φωλιάζει σε αποικίες. Το θηλυκό γεννά 1-2 αυγά τα οποία επωάζει για 28-29 ημέρες. Τα μικρά φεύγουν από την φωλιά 70-75 ημέρες μετά από την εκόλαψή τους. Στην Ελλάδα, το φοινικόπτερο είναι τακτικός αποδημητικός επισκέπτης που τον συναντάμε στη χώρα μας συνήθως το Μάρτιο καθώς πετά προς τα βόρεια και το Σεπτέμβριο-Οκτώβριο όταν γυρνά προς την Αφρική.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ:
Σε διεθνές επίπεδο, το μεγάλο φλαμίνγκο δεν απειλείται προς το παρόν. Η αυστηρή προστασία του στις περιοχές της Μεσογείου έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του πληθυσμού του και στη δημιουργία αποικιών. Σύμφωνα με την κόκκινη λίστα της IUCN, χαρακτηρίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο ως είδος μειωμένου ενδιαφέροντος (LC: Least Concern). Παρά τις απόπειρες, δεν υπάρχει ακόμα σταθερή αποικία σε Ελλάδα και Κύπρο, παρότι απαντά κατά χιλιάδες σε ορισμένους παράκτιους υγρότοπους.

ΑΠΕΙΛΕΣ:
Η κύρια απειλή για τα φοινικόπτερα είναι η συσσώρευση μολύβδου στα ιζήματα των λιμνοθαλασσών ή των υγρότοπων όπου τρέφονται, τα οποία προκύπτουν από τέτοιου είδους σκάγια των κυνηγών κατά την άσκηση της θήρας εντός των υγροτοπικών περιοχών.

ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΟΧΟΥ:
Οι επαγγελματίες αλιείς των λιμνοθαλασσών της Λευκάδας, απλοί πολίτες, σύλλογοι προστασίας του περιβάλλοντος στην περιοχή ενδιαφέροντος.